Önceki modüllerde projenin "Neden"ini (Modül 1), "Nasıl Okunacağını" (Modül 2) ve "Nasıl Hesaplanacağını" (Modül 3) detaylıca ele aldık. Elimizde artık tonlarca demir, binlerce metreküp beton ve metrekarelerce duvar miktarı var.
Şimdi en kritik soruya geçiyoruz: 1 ton demir kaç TL? Ya da 1 m² sıvanın maliyeti nedir?
Modül 4, metraj (miktar) ile bütçe (para) arasındaki bu kritik köprüyü kuruyor. Bu modülde, o devasa miktarlar listesini nasıl "fiyatlandıracağımızı" ve bu süreçte Approx ekosisteminin size nasıl hız ve doğruluk kattığını öğreneceğiz.
Fiyatlandırmaya başlamadan önce, sektörün en temel yapı taşı olan "Poz" kavramını anlamalıyız.
Poz (veya Poz No), bir yapım işini oluşturan her bir iş kalemini (imalatı) tanımlamak için kullanılan benzersiz bir kod ve tanımdır. Örneğin, basit bir "boya" demek yerine, "Yeni sıva yüzeylere astar uygulanarak iki kat Su bazlı Silikonlu Mat İç Cephe Boyası" demek, işin kalitesini ve uygulama detayını netleştirir.
Önemi: Projenin maliyetini oluşturan standart "legolar" gibidir. Tüm keşif özetleri, teklifler ve hakedişler bu pozlar üzerinden yürür.
Kamu projeleri veya kurumsal özel sektör projeleri, genellikle devlet kurumlarının (ÇŞB, İller Bankası, DSİ, KGM vb.) her yıl yayımladığı Resmi Birim Fiyat Kitaplarını referans alır.
Bu Fiyatlara Nasıl Erişilir? (Eski Yöntem vs. Approx Ekosistemi)
Manuel Yöntem (Dağınık Yol): Yüzlerce PDF ve Excel dosyasında binlerce poz arasından doğru olanı bulmak, güncellemeleri takip etmek ve manuel olarak tabloya işlemek ciddi bir zaman, efor ve hata kaynağıdır.
Modern Çözüm (approx.one ve birimfiyat.co): İşte bu karmaşayı çözmek için Approx ekosistemini kullanıyoruz:
Fiyat Arama ve İnceleme (Ücretsiz): Approx çatısı altında geliştirdiğimiz birimfiyat.co platformu ile, tüm resmi kurumların on binlerce pozuna, güncel fiyatına ve analizine tamamen ücretsiz olarak, dağınık dosyalarda kaybolmadan, tek bir merkezi yerden ulaşabilirsiniz.
Metraj ve Fiyat Atama: Approx SaaS platformu içinde ise, Modül 3'te çıkardığınız metraj miktarlarına, bu güncel fiyat veritabanından pozları saniyeler içinde otomatik olarak atayarak fiyatlandırma sürecini anında tamamlarsınız.
Bu entegrasyon, metrajınızı hatasız ve hızlı bir şekilde paraya çevirmenizi sağlar.
Peki, birimfiyat.co' da gördüğünüz bir pozun fiyatı nasıl belirleniyor? Fiyat, analizden gelir.
Analiz, bir iş kaleminin (pozun) birim maliyetini (örn: 1 m² boya yapımının) oluşturan temel bileşenlerin "reçetesi"dir.
Analizin içindeki her bir bileşene "Rayiç" denir. Bunlar, işin birim maliyetini oluşturan en küçük parçalardır:
Malzeme: O iş için kullanılan sarf malzemeleri (Boya, astar, zımpara kağıdı).
İşçilik: Uygulamayı yapacak ustanın ve düz işçinin harcayacağı zaman (Saat).
Makine/Ekipman: Gerekliyse kullanılan makine ve ekipmanın maliyeti.
Teoriyi bırakıp, ÇŞB 15.540.1520 İç Cephe Boya Pozunun canlı analizine bakalım. Bu pozu oluşturan 1 m² işin maliyeti (Kârsız haliyle) aşağıdaki girdilerin bir araya gelmesiyle oluşur.
Pozun Tanımı: Yeni sıva yüzeylere astar uygulanarak iki kat Su bazlı Silikonlu Mat İç Cephe Boyası yapılması.
|
Girdi Poz No |
Tanım |
Birim |
Miktar (1 m² için Gerekli) |
Kategori |
|
10.300.1602 |
Zımpara Kağıdı |
Ad |
1.00 |
Malzeme |
|
10.300.1171 |
Su bazlı Boya Astarı |
lt |
0.07 |
Malzeme |
|
10.250.1008 |
Su bazlı Silikonlu Mat İç Cephe Boyası |
lt |
0.13 |
Malzeme |
|
10.100.1023 |
Boyacı Ustası |
Saat |
0.35 |
İşçilik |
|
10.100.1062 |
Düz İşçi |
Saat |
0.15 |
İşçilik |
Siz de Analizi İnceleyin: Bu pozun ve binlerce diğer pozun güncel rayiç fiyatlarını ve detaylı analiz dökümlerini birimfiyat.co üzerinden ücretsiz olarak inceleyebilirsiniz.
Platform, bu miktarları güncel rayiç fiyatlarıyla çarparak Ara Toplamı bulur. Bu ara toplam üzerine, yasal mevzuatta belirtilen oranda Yüklenici Kâr Marjı (genellikle %25) eklenir ve pozun nihai Birim Fiyatı belirlenir:
Birim Fiyat = Ara Toplam x (1 + Kar Oranı)
Projenizde, resmi listelerde pozu bulunmayan çok özel bir malzeme veya sistem kullanıyorsanız, "Özel Fiyat Analizi" (veya Yeni Birim Fiyat) oluşturmanız gerekir.
Bu, tamamen belgelere dayalı bir süreçtir:
İş Tarifi: İşin tanımını (Örn: X marka kompozit panel montajı) net bir şekilde yaparsınız.
Analiz Girdileri: O işin 1 birimi için gereken tüm malzeme, işçilik ve makine rayiçlerini listelersiniz.
Fiyat Belgeleme: Bu girdilerin maliyetlerini ispatlamak için tedarikçilerden proforma faturalar (fiyat teklifleri) toplarsınız. Bu belgeler, oluşturduğunuz yeni fiyatın piyasa koşullarına uygunluğunu ispatlar.
İyi bir metraj platformu (Approx gibi), size sadece resmi pozları sunmakla kalmaz, aynı zamanda bu özel analizlerinizi oluşturup kaydetmeniz için de entegre araçlar sunar.
Modül 4'ü tamamladığımızda, Modül 3'ten gelen "Miktar" listesi ile bu modülde öğrendiğimiz "Birim Fiyat" listesi birleşir ve her iş kaleminin toplam maliyeti hesaplanır.
1000 m³ C30 Beton (Miktar) x 1.800 TL/m³ (Birim Fiyat) = 1.800.000 TL (Tutar)
Artık her iş kaleminin "ne kadar" tuttuğunu biliyoruz.
Sıradaki ve en heyecanlı adım, bu yüzlerce kalemi bir araya toplayıp projenin "Toplam Maliyetini" yani Keşif ve Yaklaşık Maliyet Dosyasını oluşturmaktır.